Primaire behandelingsmodaliteit bij peesontstekingen

Bij de behandeling van tendinopathie is oefentherapie de belangrijkste strategie. Een progressief belastend oefenprogramma (PTLE) wordt sterk aanbevolen. Bij het opstellen van een oefenprogramma voor tendinopathie is het belangrijk om rekening te houden met individuele factoren en de specifieke locatie van de aandoening. Hier zijn enkele belangrijke aandachtspunten:

Algemene principes

1. Individuele belasting: De functionele capaciteit, en niet de pijn, moet de startpositie binnen een progressief oefenprogramma bepalen.

2. Capaciteitsgebonden progressie: De belasting moet worden opgebouwd op basis van de individuele capaciteit, in plaats van pijn of een vooraf bepaald schema.

3. Multimethodische benadering: De voortgang moet worden bewaakt met behulp van subjectieve factoren, objectieve tests en patiëntgerichte uitkomstmaten (PROMs).

4. Vermijd pijn: Het wordt afgeraden om oefeningen uit te voeren die pijn veroorzaken als er geen betere functionele resultaten worden behaald.

5. Isotone oefeningen: Voer deze uit met minder dan een pijnscore van 3 op 10.

Soorten oefeningen

Isometrische contracties: Deze kunnen pijn verminderen, vooral als andere soorten contracties niet goed worden verdragen.

• Isometrische contracties geven vaak direct pijnverlichting.

Ze kunnen net zo effectief zijn als isotone contracties bij onmiddellijke en kortdurende pijnverlichting bij patellatendinopathie.

Isotone contracties: Effectief voor pijnverlichting en functionele verbetering.

• Heavy Slow Resistance (HSR) en PTLE: Deze worden aanbevolen, vooral bij patellatendinopathie, en moeten worden opgebouwd op basis van functionele capaciteit.

• Excentrische oefeningen: Hoewel vaak gebruikt, zijn ze niet per se beter dan andere protocollen en worden ze soms minder goed verdragen.

  • Excentrische oefeningen kunnen positieve resultaten opleveren, maar met minder tevredenheid en lager rendement dan HSR en PTLE.

  • Als excentrische oefeningen worden gebruikt, moet de belasting gebaseerd zijn op capaciteit en niet op pijnscores.

• Lage volume protocollen: Oefenprogramma's met een lager volume zijn net zo effectief als programma's met een hoger volume.

  
  

Specifieke locaties van tendinopathie

• Patellatendinopathie:

  • Isometrische en isotone contracties zijn even effectief voor pijnverlichting op korte termijn.

  • HSR en PTLE worden aanbevolen boven excentrische oefeningen vanwege hogere patiënttevredenheid.

• Achillestendinopathie:

  • Isometrische oefeningen worden aanbevolen als andere contracties niet goed worden verdragen.

  • Zowel HSR als excentrische oefeningen worden aanbevolen voor progressieve belasting.

    
    

Belangrijke overwegingen

• Individuele variatie: Het oefenprogramma moet worden afgestemd op de persoon, met aandacht voor pijn, functie en werkgerelateerde doelen.

• Patiëntvoorkeur: HSR en PTLE worden over het algemeen verkozen boven excentrische oefeningen.

• Belastingsbeheer: Let op plotselinge of langdurige belastingstoename die de mechanische capaciteit van de pees kan overschrijden.

• Progressie: Opbouw moet gebaseerd zijn op individuele capaciteit en niet op pijn of vooraf bepaalde factoren.

• Militaire populatie: In een militaire omgeving, waar soldaten zichzelf vaak pushen, kan pijn als uitkomstmaat verkeerd worden geïnterpreteerd en schade veroorzaken.

  
  

Wat te vermijden

• Vermijd een afwachtende houding en start vroegtijdig met belasting, omdat bewijs aantoont dat dit beter werkt dan rust, met verbetering vanaf 2 weken.

• Gebruik pijn niet als enige leidraad, omdat dit subjectief is en per individu verschilt.

• Aanvullende opmerkingen

• Voor achillestendinopathie hebben zowel HSR als excentrische oefeningen betere effecten laten zien dan andere protocollen.

• Hoewel isometrische oefeningen onmiddellijke pijnverlichting kunnen geven, is er sprake van hoge bias in onderzoek en is generalisatie beperkt.

  
  

Samenvatting:

Bij tendinopathie is het essentieel om een progressief oefenprogramma op te stellen dat is afgestemd op individuele behoeften, met focus op capaciteit in plaats van pijn. Zowel isotone als isometrische oefeningen kunnen nuttig zijn voor pijnverlichting, maar HSR en PTLE worden vaak aanbevolen vanwege hun effectiviteit en patiënttevredenheid.